فیبروم رحمی تومورهای خوش‌خیم و غیر سرطانی هستند که در رحم به وجود آمده و نام دیگر آن میوم یا لیومیوم می‌باشد. بهتر است بدانید که حدود ۲۰ تا ۵۰ درصد زنان جامعه، مبتلا به بیماری زنانه فیبروم رحمی هستند و گاهی از این مسئله بی‌اطلاع‌اند. علت ایجاد فیبروم رحم به‌طورقطع معلوم نیست، اما ممکن است که آن‌ها از رشد بی‌رویه سلول‌های عضلانی رحم به خاطر تأثیر استروژن ایجاد شوند که بازهم این مسئله علت قطعی برای به وجود آمدن فیبروم رحمی نیست. فیبروم‌ها در جاهای مختلفی از رحم رشد می‌کنند و اندازه‌های متفاوتی هم دارند. در ادامه این گفتار درباره علائم فیبروم رحم و راه‌های درمان آن توضیحات بیشتری ارائه داده‌ایم.
انواع فیبروم رحم
به‌طورکلی فیبروم رحمی در بخش‌های خاصی از رحم ایجاد می‌شود و با توجه به مکان استقرار آن در رحم نیز طبقه بندی می‌شود. در متن زیر انواع فیبروم رحم به همراه علائم فیبروم رحم را شرح داده‌ایم.
۱- فیبروم داخلی (Intramural fibroids): این نوع فیبروم در دیواره ماهیچه‌ای رحم به وجود می‌آید و موجب کشیدگی و بزرگ شدن غیرطبیعی رحم می‌شود.
۲- فیبروم زیرپوستی (Subserosal fibroids): معمولاً فیبروم در خارج از رحم اما چسبیده به رحم رشد می‌کند و گاهی در این مورد یک‌طرف رحم بزرگ‌تر به نظر می‌آید.
۳- فیبروم پدانکوله (Pedunculated Submucosal): این نوع فیبروم همان فیبروم زیرپوستی است با این تفاوت که پایه‌ای آویزان شده دارد.
۴- فیبروم زیر مخاطی (fibroids lasocumbuS): این نوع فیبروم در سطح داخلی حفره رحم رشد کرده و معمولاً با دردهای قاعدگی و خونریزی‌های زیاد همراه است.
علائم فیبروم رحم
علائم فیبروم رحم بسته به نوع، تعداد و اندازه و ناحیه‌ی درگیرشده رحم، متفاوت است. به‌طورکلی اصلی‌ترین علائم فیبروم رحم به شرح زیر هستند.
- یبوست
- مشکل در تخلیه مثانه
- داشتن مشکل تکرر ادرار
- داشتن درد ناحیه کمر یا پا
- احساس فشار در شکم و لگن
- خونریزی شدید در دوران قاعدگی
- تورم و بزرگ شدن غیرطبیعی شکم
- احساس درد در هنگام دوران قاعدگی
- احساس درد در زمان برقراری رابطه جنسی
- طولانی شدن مدت‌زمان دوره قاعدگی بیشتر از 1 هفته
دلایل به وجود آمدن فیبروم رحم
اگرچه، علت به وجود آمدن فیبروم رحم به‌طور کامل و قطعی مشخص نیست، اما تحقیقات انجام‌شده و مطالعات بالینی به عوامل زیر به عنوان شایع‌ترین دلایل بروز فیبروم رحم اشاره کرده‌اند.
-
تغییرات ژنتیکی
بسیاری از فیبرومهای رحمی حاوی تغییرات در ژن‌ها هستند که البته این تغییرات ژنی در سلول‌های طبیعی عضله رحم دیده نمی‌شوند.
-
هورمون‌ها
هورمون‌های استروژن و پروژسترون، هر دو هورمون‌های تحریک‌کننده رشد دیواره رحم هستند و در طول چرخه قاعدگی رحم را برای بارداری آماده‌سازی می‌کنند، به نظر می‌رسد که این هورمون‌ها در تقویت رشد فیبروم رحم مؤثرند.
-
ماتریس خارج سلولی (MCE)
ماتریس خارج سلولی ماده‌ای است که باعث می‌شود سلول‌ها به یکدیگر بچسبند. هنگامی‌که این ماده در فیبرومهای رحم افزایش پیدا می‌کند، جنس آن‌ها را فیبری می‌کند و فاکتورهای رشد را ذخیره می‌کند و از این طریق سبب ایجاد تغییرات بیولوژیکی در سلول‌ها نیز می‌شود.
شیوه تشخیص بیماری فیبروم رحم
تشخیص بیماری فیبروم رحم بسته به نوع، تعداد، اندازه و محل قرارگیری فیبروم‌ها متفاوت است. پزشک متخصص با توجه به علائم فیبروم رحم و روش‌های مختلفی که به منظور تشخیص بیماری فیبروم رحم وجود دارند، این بیماری را تشخیص می‌دهد. ازجمله روش‌هایی که می‌توان توسطشان این بیماری را تشخیص داد عبارت‌اند از:
- سونوگرافی
- ام.آر. آی
درمان بیماری فیبروم رحم
هرچند که رشد اغلب فیبرومهای رحم به‌صورت خودبه‌خود متوقف می‌شود اما بااین‌حال فرد بیمار باید تحت نظر بهترین دکتر زنان اصفهان باشد تا روند رشد و درمان مناسب برای فیبروم رحم را تحت نظر داشته باشد. درمان‌های فیبروم رحم متفاوت هستند، اما در کل درمان این بیماری شامل مراحل زیر است.
- خارج کردن فیبروم رحم با جراحی
- مصرف داروهایی که باعث یائسگی کاذب در بدن می‌شوند و سایز فیبروم رحم را کاهش می‌دهند.
- آمبولیزاسیون شریان رحمی که البته ای روش می‌تواند عوارضی را برای بیمار به همراه خود بیاورد.
نکته: توجه به این نکته الزامی است که فرد بیمار قبل از هرگونه عمل مانند عمل جراحی ترمیم واژن باید با پزشک معالج خود مشورت کند.
کلام آخر
فیبرومهای رحمی توده‌های خوش‌خیمی هستند؛ که تا حد زیادی قابلیت درمان کامل را دارند و مشکلات بسیاری جدی به شمار نمی‌آیند اما در صورت درمان نابجا، ممکن است عوارض تغییرات هورمونی یا عمل جراحی باعث بروز برخی از اختلالات دیگر مانند خشکی واژن شود که در این صورت درمان خشکی واژن به سهم خود فرآیندی زمان‌بر و هزینه‌بر است. بهترین راه این است که به علائم فیبروم رحم و سوابق خانوادگی در این زمینه حساس باشید و در صورت داشتن علائم فیبروم رحم به بهترین دکتر زنان مراجعه کنید. در پایان شایان‌ذکر است که اگر خانم‌ها به کوچک‌ترین علائم بیماری در بدن خود حساس باشند و برای درمان مشکلات جنسی، عفونت‌های دستگاه تناسلی، مشکلات قاعدگی و… که گاهی به‌سادگی از کنار آن می‌گذرند به متخصص زنان مراجعه کنند، شاید بروز بیماری‌های جدی‌تر تا حد زیادی در مراحل اولیه قابل پیشگیری باشد.
