بارداری با تمام شیرینی‌هایی که دارد مشکلات زیادی را به همراه دارد، یکی از این مشکلات پرکاری تیروئید است. در دوران بارداری غده تیروئید نقشی مهم در بدن ایفا می‌کند، هر اختلالی که توسط عملکرد این غده به وجود بیاید برای مادر و جنین خطرات جبران‌ناپذیری را به همراه خواهد داشت. بنابراین بهتر است تا حد امکان بر فعالیت این غده در دوران بارداری نظارت ویژه‌ای داشته باشید و از مشکلاتی که در رابطه با تیروئید برای مادر پیش می‌آید همانند پرکاری تیروئید در بارداری جلوگیری کنید.
غده تیروئید در دوران بارداری چه فعالیتی دارد؟
فعالیت غده تیروئید در دوران بارداری بسیار مهم بوده و هورمون‌های تیروئید در بیشتر عملکرد بدن نقش برجسته‌ای ایفا می‌کنند. این هورمون‌ها بر روی تنظیم فعالیت هورمون‌های جنسی نیز تاثیر می‌گذارند، به طور کلی زمانی که غده تیروئید مقدار بیش از حد هورمون‌های T3و T4 تولید کند در این شرایط تیروئید پرکار می‌شود. به دنبال پرکاری تیروئید واکنش‌های سوخت‌وساز بدن افزایش پیدا می‌کند و به دنبال آن میزان کالری بیشتری را می‌سوزاند، در نتیجه فرد لاغرتر می‌شود.
سن رایج پرکاری تیروئید از ۲۰ تا ۴۰ سالگی در مادران باردار است. در صورتی که پرکاری تیروئید در بارداری درمان نشود به احتمال زیاد فشار خون مادر افزایش می‌یابد و به دنبال آن احتمال سقط، زایمان زودرس و یا تولد جنینی با وزن کم بیشتر می‌شود.
علائم پرکاری تیروئید در بارداری
شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید در بارداری بیماری گریوز است، این بیماری با اختلال سیستم ایمنی همراه است به طوری که سیستم ایمنی با فعالیت بیش از حد خود آنتی‌بادی‌هایی را تولید می‌کند که به تیروئید حمله می‌کنند. با این حمله غده تیروئید بزرگ و بزرگ‌تر شده و هورمون‌های تیروئیدی را بیشتر تولید می‌کند.
اکثر زنان مبتلا به این بیماری قبل از بارداری متوجه آن می‌شوند و تحت درمان قرار می‌گیرند. همچنین زنانی که تهوع زیاد دارند و یا کسانی که انتظار می‌رود زایمان دوقلویی داشته باشند ممکن است دچار پرکاری تیروئید شده باشند. در واقع در این افراد تولید سطح بالای هورمون بارداری یا همان (گنادوتروپین) هورمون جفتی انسان یا HCG افزایش می‌یابد.
زمانی که فردی به پرکاری تیروئید در بارداری مبتلا شود علائمی در بدن او نمایان خواهد شد از جمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس تپش قلب و ضربان بالای قلب
- ممکن است دست‌های مادر باردار لرزش داشته باشد.
- مادر باردار نسبت به قبل بیشتر خسته می‌شود یا در روند خواب او مشکلاتی به وجود می‌آید.
- در بعضی مواقع نیز مادر باردار غذای کافی می‌خورد اما وزن او کم‌تر می‌شود.
- خستگی مفرط و اضطراب زیاد
- احساس گرگرفتگی یا گرمای زیاد
اثرات پرکاری تیروئید در بارداری
به طور کلی افزایش هورمون‌های تیروئید با بالا بردن میزان سوخت‌وساز بدن مشکلات زیادی را برای مادر و جنین ایجاد می‌کند. این مشکلات به شرح زیر هستند:
- سقط جنین
- زایمان زودرس
- احتمال مرگ جنین در داخل رحم
- احتمال تولد نوزادی نارس
- احتمال تولد نوزادی با وجود بیماری تیروئید
- احتمال فشار خون بالا در مادر
- احتمال مرگ مادر در حین زایمان
نحوه تشخیص پرکاری تیروئید در بارداری
با مراجعه مادر باردار به پزشک متخصص انجام آزمایش‌های زیر برای تشخیص میزان هورمون‌های تیروئیدی ضروری است:
آزمایش عملکرد تیروئید
این آزمایش که به آزمایش تیروئید معروف است میزان هورمون‌های T3وT4وTSH خون سنجیده می‌شود.
آزمایش جذب ید رادیواکتیو
این آزمایش برای تشخیص میزان جذب ید توسط غده تیروئید است. در این آزمایش به بیمار مقداری ید رادیواکتیو که بی‌ضرر است داده می‌شود تا آن را بخورد، غده تیروئید برای تولید هورمون‌های تیروئیدی نیاز به ید دارد و آن را جذب می‌کند. اگر مقدار این هورمون زیاد باشد میزان بیشتری ید جذب می‌شود، این مقدار با بررسی تصاویر قابل تشخیص است و میزان جذب آن تعیین‌کننده پرکاری تیروئید خواهد بود
در بعضی مواقع پرکاری تیروئید در بارداری به دلیل وجود ندول در تیروئید اتفاق می‌افتد، این ندول‌ها با ترشح بیش از حد هورمون تیروئیدی منجر به پرکاری تیروئید در فرد باردار می‌شوند. این افراد برای درمان طبق نظر پزشک متخصص خود داروی ضد تیروئیدی را آغاز می‌کنند.
در صورتی که پرکاری تیروئید به دلیل بیماری گریوز باشد طی شش ماه اول پس از تولد نیز احتمال دارد روند بیماری بدتر شود. بنابراین پزشک با تجویز دوز مناسبی از داروهای ضد تیروئیدی به بهبود روند بیماری کمک می‌کند.
نتیجه گیری
پرکاری تیروئید در بارداری بیماری بسیار جدی است که سلامتی مادر باردار را به خطر می‌اندازد. از طرفی تولد نوزادی سالم آرزوی همه مادران باردار است و تنها با سلامت مادر محقق می‌شود. در این راستا شما می‌توانید به دکتر مظاهری برای انجام مراقبت های حین بارداری مراجعه کنید. ضمن اینکه دکتر ناهید مظاهری متخصص زنان این خدمات پرکاری تیروئید در بارداری را به بهترین شکل ارائه می‌دهد.
