کاهش ذخیره تخمدان در زنان باعث عدم بارداری، نامنظم شدن سیکل قاعدگی و بسیاری مشکلات دیگر میشود. چون زنان در هر سنی دارای مقدار مشخصی ذخیره تخمدان هستند. چنانچه این مقدار در زمان سن بارداری کاهش پیدا کند مطمئناً میتواند باعث نازایی و حتی سقط جنین در خانم ها شود. اما اگر ذخیره تخمدان در زمان مجردی اتفاق بیافتد تنها موجب به هم ریختن نظم پریود میشود. اگر چه این بیماری با برخی علائم آشکار قابل تشخیص است ولی برای درمان نهایی کاهش ذخیره تخمدان باید از طریق آزمایش های خون جهت بررسی میزان سطح برخی از هورمون های زنانه اقدام کنید.
کاهش ذخیره تخمدان چیست؟
به تعداد و مقدار تخمک های بالغ و سالم هر فرد مونث که به مقدار مناسبی درون فولیکول ها قرار دارند ذخیره تخمدان میگویند. اگر ذخیره تخمدان شما نسبت به سنتان کم باشد مطمئناً مشکلاتی را برایتان به وجود میآورد. چون ذخیره تخمدان هر فردی ارتباط مستقیمی با تعداد فولیکولهای آن دارد مثلاً:
- در دوران جنینی 6 الی 7 میلیون تخمک
- بعد از تولد 1 الی 2 میلیون تخمک
- در سنین بلوغ تا 37 سالگی 300 هزار تا 500 هزار تخمک
- در سن 37 سالگی 25 هزار تخمک
- در سن 51 سالگی 1000 تخمک
پس به همین دلیل است که در زمان بلوغ هر دختری سیکل ماهانه شروع میشود و با تمام شدن ذخیره تخمدان در سن 40 تا 50 سالگی دوران یائسگی شروع خواهد شد.
علائم کاهش ذخیره تخمدان
تا به امروز علائم و عوارض خاصی بر اثر کاهش ذخیره تخمدان در زنان دیده نشده است. ولی افرادی که ذخیره تخمدان آنها به مقدار کافی نیست فولیکول های آزاد شده کمتری دارند همچنین کیفیت تخمک های آنها بسیار پایین است. پس چنین افرادی به طور کلی دچار برخی علائم خواهند شد مانند:
- تأخیر در بارداری به علت کوچک بودن فولیکول و نبود تخمک های آزاد شده
- دوره قاعدگی دیر
- سیکل های قاعدگی سنگین و شدید
- قاعدگی های دردناک
- بیماری التهابی لگن
- سقط جنین های مکرر
البته اگر هیچ یک از این علائم را هم ندارید ولی احتمال می دهید که ذخیره تخمدان شما کم است بهتر است با مراجعه به پزشکان حاذق و باتجربه با انجام یکسری آزمایشات از وجود این بیماری مطمئن شوید.
علت کم بودن ذخیره تخمدان چیست؟
طبیعی است که هر خانمی با افزایش سن کیفیت تخمک های خود را از دست میدهد. همچنین تعداد آنها با روند پیری کمتر میشود. اما برخی عوامل میتوانند گاهی اوقات در سنین پایین در دختران و زنان سبب کاهش ذخیره تخمدان شوند نظیر:
- بیماری های لوله فالوپ
- اندومتریوز یا همان بیماری دیواره داخلی رحم
- شیمی درمانی و پرتو درمانی
- مصرف مواد مخدر
- عفونت لگن
- مشکلات خود ایمنی
- بیماری اوریون
- برخی ناهنجاری های ژنتیکی مثل سندروم X شکننده
البته توجه داشته باشید که این دلایل فقط عواملی هستند که برخی پزشکان به آن رسیدهاند. در حالی که ممکن است برخی از افراد تعداد تخمک کمی دارند اما دچار هیچ کدام از این بیماری ها نباشند.
راه های تشخیص میزان ذخیره تخمدان
راه های تشخیص کاهش ذخیره تخمدان با استفاده از چند آزمایش تخصصی خون انجام میشود. در این آزمایشات چند نوع هورمون زنانه از جمله هورمون تحریک کننده تخمک (FSH) به همراه هورمون آنتی مولربن (AMH) و تعدادی هورمون های دیگر اندازهگیری میشود. چون این هومورن ها در سیکل ماهانه و بارداری نقش بسیار مهمی دارند.
البته فراموش نکنید که خانم ها با افزایش سن سطح FSH در آنها بالا میرود و سطح AMH کمتر میشود. پس بررسی این آزمایشات با توجه به سن افراد انجام میشود. در نتیجه خانمهایی که ذخیره تخمدان آنها کم است سطح FSH آنها عدد بالا و سطح AMH آنها عدد پایینی را نشان میدهد.
ذخیره تخمدان چقدر باید باشد؟
اگر قصد باردار شدن دارید باید ذخیره تخمدان شما بین 5 تا 6.5 باشد. اما اگر در نتیجه آزمایشات شما ذخیره تخمدان زیر 1 است باید داروهای تحریک تخمدان را مصرف کنید تا در ابتدا قاعدگی شما مرتب شود و در زمان تخمک گذاری باردار شوید. بهتر است برای استفاده از این داروهای محرک حتماً با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. چون گاهی اوقات نامنظم بودن سیکل قاعدگی به علت کیست تخمدان است.
درمان کاهش ذخیره تخمدان
یکی از رایج ترین راهکارهایی که برای درمان بیماری کاهش ذخیره های تخمدان به شما پیشنهاد میدهیم استفاده از مکمل های مؤثری مثل دهیدرواپی آندروسترون (DHEA) است چون این دارو یک آندروژن ضعیف است. اگر چه DHEA در بدن زنان به طور طبیعی ساخته میشود ولی سطح این هورمون با بالا رفتن سن زنان کم میشود و کیفیت و تعداد تخمک ها کاهش پیدا میکند. پسر با تزریق مکمل های DHEA تا حد زیادی میتوانید شانس باردار شدنتان را افزایش دهید و حس شیرین مادر شدن را تجربه کنید.
سخن پایانی
خوشبختانه امروزه خانمهایی که دچار کاهش ذخیره تخمدان هستند به راحتی میتوانند با امتحان برخی توصیه های پزشکی به طور منظم پریود و بارداری شوند. زیرا بر اساس گزارش مرکز بهداشت باروری درصد بالایی از این بیماران درمان شده و به طور طبیعی با تخمک های خود باردار شدهاند. البته باید با کمک متخصصین باتجربه این بیماری را در صورت بروز اولین علائم درمان کرد. به همین منظور من دکتر ناهید مظاهری متخصص زنان و زایمان با مطالعات پزشکی و تسلط به جدیدترین درمان های روز دنیا میتوانم برای درمان کامل و نتیجه بخش این بیماری در کنار شما باشم و مانند دیگر بیماران درمان شده خود لبخند رضایت شما را شاهد باشم.
یک پاسخ
از مطلب شما که روان توضیح داده شده و قابل فهم برای همه اقشار هست تشکر میکنم