سقط جنین می‌تواند در برخی موارد عمدی باشد و در موارد دیگر به دلایل مختلفی بدون خواست مادر اتفاق بیفتد. این اتفاق برای اکثر مادران بسیار ناراحت کننده می‌باشد. اگر به‌طور پیاپی 3 بار و یا بیشتر مادر، جنین خود را از دست بدهد به‌اصطلاح می‌گوییم سقط مکرر اتفاق افتاده است. سقط مکرر می‌تواند دلایلی متفاوتی داشته باشد از جمله رعایت نکردن بهداشت، داشتن بیماری‌های مربوط به رحم و یا دیابت‌های کنترل نشده که در صورت بودن هر یک از این موارد حتماً باید برای رفع کردن آن به پزشک متخصص مراجعه کرد.
سقط مکرر
سقط به معنی پایان یافتن بارداری در سه ماهه اول بارداری می‌باشد. گاهی سقط به‌طور پیاپی و در حاملگی‌های متوالی رخ می‌دهد. اگر تعداد سقط‌های پی‌درپی بیشتر از سه بار شود اصطلاحاً می‌گوییم سقط مکرر رخ داده است.
علت سقط
علت‌های مختلفی برای سقط مکرر وجود دارد که در زیر به آن می‌پردازیم:
1-اختلالات هورمونی
مشکلات هورمونی شامل تنبلی تخمدان و اختلالات تیروئیدی می‌باشد که قبل از هفته 10 بارداری منجر به سقط می‌شود.
2- عوامل ایمونولوژیک
عوامل ایمونولوژیک یا اختلال در سیستم ایمنی یکی از علت‌های سقط مکرر می‌باشد. این مورد موجب سقط در سه ماهه اول بارداری می‌شوند. حدوداً 60 درصد از سقط‌هایی که اتفاق می‌افتد علت آن عوامل ایمونولوژیک می‌باشد.
3-مشکلات ساختاری رحم
این مشکل موجب سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری می‌شود. از جمله مشکلات ساختاری رحم می‌توان به نارسایی دهانه رحم، میوم های رحمی و وجود تیغه میانی در رحم اشاره کرد که حدوداً 10 درصد از موارد سقط جنین را شامل می‌شود.
4-عفونت‌ها
یکی دیگر از عوامل سقط جنین وجود عفونت‌های زنان و بیماری‌های انگلی می‌باشد.
5- عوامل ژنتیکی
مشکلات ژنتیکی جنین می‌تواند منجر به سقط شود.
6-سایر عوامل
به جز موارد گفته‌شده دلایل دیگری می‌توان برای سقط بیان کرد از جمله:
- دیابت
- سابقه سقط جنین
- بارداری در سنین بالای 35 سال
- تصادف
- بلند کردن اجسام سنگین
- افسردگی و اضطراب زیاد
- مصرف قرص های ضد بارداری
- تغذیه نامناسب
- مصرف الکل و دخانیات
علائم سقط مکرر
از جمله علائم سقط جنین می‌توان موارد زیر را نام برد:
- خونریزی شدی
- تب
- درد شدید در شکم و زیر شکم
- پاره شدن کیسه آب
- درد کمر و لگن
انواع سقط
دو نوع سقط مکرر وجود دارد:
اولیه: در این مورد درواقع بارداری موفقیت‌آمیزی رخ نداده است.
ثانویه: در این حالت پس از یک تولد زنده سقط‌های مکرر اتفاق می‌افتد.
تشخیص سقط مکرر
برای تشخیص سقط حتماً باید آزمایش‌های لازم انجام گیرد. از جمله این آزمایش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی ترومبوفیلیا
- بررسی کروموزومی محصول حاملگی
- بررسی کروموزوم والدین
- بررسی آنتی‌بادی‌های مؤثر در سقط مکرر
- بررسی فلوسیتومتری خون مادر
- ارزیابی حفره رحم (با تصویربرداری از رحم و لوله‌های رحم)
- انجام بررسی های مربوط به سیستم ایمنی
- انجام بررسی های لازم ازنظر وجود بیماری‌های زمینه ای مانند دیابت
- انجام آزماش خون و بررسی سطح هورمون‌ها، به‌خصوص هورمون‌های تیروئیدی
- انجام بررسی های لازم برای ارزیابی وجود مشکلات مربوط به اسپرم
درمان سقط
برای درمان سقط مکرر در ابتدا باید علت رخ دادن آن را تشخیص داد و سپس به بررسی راه‌های درمان آن پرداخت.
اگر علت سقط ایمونولوژیکی باشد، معمولاً از داروهایی همچون هپارین، آسپیرین استفاده می‌شود.
اگر علت سقط عوامل هورمونی باشد، داروهای متفورمین و پروژسترون تجویز می‌شود.
برای درمان سقط مکرر با دلیل مشکلات رحمی ممکن است نیاز به جراحی باشد.
پیشگیری از سقط مکرر
خوشبختانه برای جلوگیری از سقط مکرر راه‌های مختلفی وجود دارد که با رعایت کردن آن‌ها می‌توان از درصد احتمال سقط کم کرد. از جمله راه‌های پیشگیری از سقط می‌توان موارد زیر را نام برد:
- همان‌طور که گفته شد اضافه وزن یکی از دلایل سقط می‌باشد. بنابراین بهتر است از چاق شد و اضافه وزن جلوگیری کنید و همچنین تغذیه سالم و مناسب داشته باشید. این امر می‌تواند تا حدودی از سقط پیشگیری کند.
- بهتر است زمانی که نتیجه بارداری مثبت بود به‌طور مرتب با پزشک خود در ارتباط باشید.
- از درمان‌های دارویی و غیر دارویی بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
- اجسام سنگین بلند نکنید.
- با مشورت پزشک خود، پیاده‌روی را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
- در معرض پرتوایکس قرار نگیرید.
- از استرس دوری کنید.
سخن پایانی
سقط می‌تواند علاوه بر جسم مادر، روح و روان او را بیمار کند. برای جلوگیری از آن بهتر است حتماً قبل از بارداری از سلامت جسم و بدن خود مطمئن شوید و آزمایش‌های لازم را انجام دهید. در حین بارداری حتماً به‌طور منظم با پزشک خود در ارتباط باشید.
برای تماس با مطب دکتر ناهید مظاهری، متخصص زنان و زایمان با شماره زیر تماس بگیرید:
